WHO khuyến cáo không nên sử dụng chất tạo ngọt không đường để kiểm soát cân nặng
Một hướng dẫn mới của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về chất tạo ngọt không đường khuyến nghị không nên sử dụng chúng để kiểm soát cân nặng hoặc giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim hoặc ung thư. Những chất tạo ngọt này bao gồm aspartame, acesulfame K, advantame, saccharine, sucralose, stevia và các dẫn xuất của stevia.
Khuyến nghị này dựa trên kết quả đánh giá có hệ thống thu thập dữ liệu từ 283 nghiên cứu ở người lớn, trẻ em, phụ nữ mang thai và các nhóm dân cư hỗn hợp. Các phát hiện cho thấy việc sử dụng chất tạo ngọt không đường không mang lại bất kỳ lợi ích lâu dài nào trong việc giảm mỡ cơ thể ở người lớn hoặc trẻ em. Họ cũng gợi ý rằng việc sử dụng chất tạo ngọt không đường lâu dài có thể có những tác dụng không mong muốn tiềm ẩn.
Để làm rõ, việc sử dụng chất tạo ngọt không đường trong thời gian ngắn dẫn đến giảm nhẹ trọng lượng cơ thể và chỉ số khối cơ thể ở người trưởng thành mà không ảnh hưởng đáng kể đến các biện pháp đo lường mỡ bụng hoặc sức khỏe chuyển hóa tim mạch khác, bao gồm đường huyết lúc đói, insulin, lipid máu và huyết áp.
Ngược lại, trên cơ sở lâu dài, kết quả từ các nghiên cứu đoàn hệ tương lai cho thấy rằng việc tiêu thụ chất tạo ngọt không đường cao hơn có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2, bệnh tim mạch và tử vong do mọi nguyên nhân ở người lớn (bằng chứng có độ chắc chắn rất thấp đến thấp).
Về nguy cơ ung thư, kết quả từ các nghiên cứu bệnh chứng cho thấy mối liên quan giữa lượng đường saccharine tiêu thụ và ung thư bàng quang (bằng chứng chắc chắn rất thấp), nhưng không tìm thấy mối liên quan đáng kể nào với các bệnh ung thư khác trong các nghiên cứu bệnh chứng hoặc phân tích tổng hợp của các nghiên cứu.
Cuối cùng, kết quả đối với phụ nữ mang thai cho thấy rằng việc tiêu thụ chất tạo ngọt không đường cao hơn có liên quan đến việc tăng nguy cơ sinh non (bằng chứng chắc chắn thấp) và có thể béo phì ở con cái (bằng chứng chắc chắn rất thấp).
Giảm tiêu thụ đường
Francesco Branca, Giám đốc Khoa Dinh dưỡng và An toàn Thực phẩm của WHO cho biết: "Việc thay thế đường bằng chất tạo ngọt không đường không giúp kiểm soát cân nặng về lâu dài. Mọi người cần xem xét các cách khác để giảm lượng đường nạp vào, chẳng hạn như tiêu thụ thực phẩm có đường tự nhiên, như trái cây, hoặc thực phẩm và đồ uống không đường”.
Ông nói thêm: "Chất tạo ngọt không đường không phải là thành phần thiết yếu của chế độ ăn uống và không có giá trị dinh dưỡng. Mọi người nên giảm hoàn toàn việc ăn đồ ngọt, bắt đầu từ sớm trong cuộc sống để cải thiện sức khỏe của mình".
Áp dụng hướng dẫn
WHO cho biết khuyến nghị này áp dụng cho tất cả mọi người ngoại trừ những người mắc bệnh tiểu đường từ trước và bao gồm tất cả các chất tạo ngọt không dinh dưỡng tổng hợp và tự nhiên hoặc đã được biến đổi.
Khuyến nghị này không áp dụng cho các sản phẩm chăm sóc và vệ sinh cá nhân có chứa chất tạo ngọt không đường, chẳng hạn như kem đánh răng, kem dưỡng da và thuốc, hoặc đường và rượu đường có hàm lượng calo thấp (polyols).
Bởi vì mối liên quan, quan sát được trong các bằng chứng giữa các chất tạo ngọt không đường và kết quả bệnh có thể bị nhầm lẫn bởi các đặc điểm cơ bản của những người tham gia nghiên cứu và các mô hình sử dụng các chất tạo ngọt không đường phức tạp, nên khuyến nghị đã được WHO đánh giá là "có điều kiện".
Thông cáo báo chí của WHO cho biết: “Điều này báo hiệu rằng các quyết định chính sách dựa trên khuyến nghị này có thể yêu cầu thảo luận thực chất trong bối cảnh quốc gia cụ thể, chẳng hạn như liên quan đến mức độ tiêu dùng ở các nhóm tuổi khác nhau”.