Ăn nhiều thực phẩm siêu chế biến có liên quan đến tăng nguy cơ sa sút trí tuệ
Những người ăn nhiều thực phẩm siêu chế biến như nước ngọt, khoai tây chiên và bánh quy có thể có nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ cao hơn những người ăn ít, theo một nghiên cứu mới được công bố trực tuyến trên tạp chí Neurology® ngày 27 tháng 7 năm 2022, tạp chí y khoa của Học viện Thần kinh Hoa Kỳ.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng việc thay thế thực phẩm siêu chế biến trong chế độ ăn uống bằng thực phẩm chưa qua chế biến hoặc chế biến tối thiểu thì nguy cơ sẽ thấp hơn.
Nghiên cứu này không chứng minh rằng thực phẩm siêu chế biến gây ra chứng mất trí. Nó chỉ cho thấy một mối liên kết.
Thực phẩm siêu chế biến có nhiều đường, chất béo và muối bổ sung, cũng như ít chất đạm và chất xơ. Chúng bao gồm nước ngọt, snack có muối và đường, kem, xúc xích, gà rán, đậu nướng và cà chua đóng hộp, tương cà, sốt mayonnaise, sốt trái bơ (guacamole) và đậu gà hummus đóng hộp, bánh mì và ngũ cốc có tẩm vị.
Tác giả nghiên cứu, Tiến sĩ Huiping Li tại Đại học Y Thiên Tân, Trung Quốc, cho biết:
“Thực phẩm siêu chế biến có nghĩa là thuận tiện và ngon miệng, nhưng chúng làm giảm chất lượng chế độ ăn uống.”
"Những loại thực phẩm này cũng có thể chứa các chất phụ gia thực phẩm hoặc các phân tử từ bao bì được tạo ra trong quá trình đun nóng, tất cả đều đã được chứng minh trong các nghiên cứu khác là có tác động tiêu cực đến kỹ năng tư duy và trí nhớ. Nghiên cứu của chúng tôi không chỉ phát hiện ra rằng thực phẩm siêu chế biến tăng nguy cơ sa sút trí tuệ, mà còn phát hiện rằng việc thay thế chúng bằng các lựa chọn lành mạnh có thể làm giảm nguy cơ sa sút trí tuệ. "
Đối với nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã xác định được 72.083 người từ Ngân hàng Biobank của Vương quốc Anh, một cơ sở dữ liệu lớn chứa thông tin sức khỏe của nửa triệu người sống ở Vương quốc Anh. Những người tham gia từ 55 tuổi trở lên và không bị sa sút trí tuệ khi bắt đầu nghiên cứu. Họ được theo dõi trung bình 10 năm. Vào cuối cuộc nghiên cứu, 518 người được chẩn đoán mắc chứng sa sút trí tuệ.
Trong quá trình nghiên cứu, những người tham gia điền vào ít nhất hai bảng câu hỏi về những gì họ đã ăn và uống vào ngày hôm trước. Các nhà nghiên cứu đã xác định số lượng thực phẩm siêu chế biến mà mọi người ăn bằng cách tính số gram mỗi ngày và so sánh nó với số gram mỗi ngày của các loại thực phẩm khác để tạo ra tỷ lệ phần trăm trong chế độ ăn hàng ngày của họ. Sau đó, họ chia những người tham gia thành bốn nhóm bằng nhau, từ tỷ lệ phần trăm tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến thấp nhất đến cao nhất.
Trung bình, thực phẩm siêu chế biến chiếm 9% (225 gam mỗi ngày) trong khẩu phần ăn hàng ngày của những người thuộc nhóm thấp nhất, so với 28% (814 gam mỗi ngày) ở những người thuộc nhóm cao nhất. Một khẩu phần các món như pizza hoặc lát cá tẩm bột (fish stick) tương đương với 150 gram. Nhóm thực phẩm chính góp phần vào việc tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến cao là đồ uống, tiếp theo là các sản phẩm có đường và sữa.
Ở nhóm thấp nhất, 105 người trong số 18.021 người bị sa sút trí tuệ, so với 150 người trong số 18.021 người ở nhóm cao nhất.
Sau khi điều chỉnh theo độ tuổi, giới tính, tiền sử gia đình mắc bệnh sa sút trí tuệ và bệnh tim và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến nguy cơ sa sút trí tuệ, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng cứ tăng 10% lượng thực phẩm siêu chế biến hàng ngày, mọi người có nguy cơ sa sút trí tuệ cao hơn 25%.
Các nhà nghiên cứu cũng sử dụng dữ liệu nghiên cứu này để ước tính điều gì sẽ xảy ra nếu một người thay thế 10% thực phẩm siêu chế biến bằng thực phẩm chưa qua chế biến hoặc chế biến tối thiểu, như trái cây tươi, rau, các loại đậu, sữa và thịt. Họ phát hiện ra rằng việc thay thế như vậy có liên quan đến việc giảm 19% nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ.
"Kết quả của chúng tôi cũng cho thấy thực phẩm chưa qua chế biến hoặc chế biến tối thiểu chỉ tăng 50 gam mỗi ngày (tương đương với nửa quả táo, một khẩu phần ngô hoặc một bát ngũ cốc) đồng thời giảm 50 gam thực phẩm siêu chế biến mỗi ngày (tương đương với một thanh sô cô la hoặc một khẩu phần lát cá tẩm bột), có thể giảm 3% nguy cơ mất trí nhớ. Thật đáng khích lệ khi biết rằng những thay đổi nhỏ và có thể kiểm soát được trong chế độ ăn uống có thể tạo ra sự khác biệt trong nguy cơ sa sút trí tuệ của một người."
Tiến sĩ Maura E. Walker tại Đại học Boston ở Massachusetts, người đã viết một bài xã luận đi kèm với nghiên cứu, cho biết, "Trong khi nghiên cứu dinh dưỡng đã bắt đầu tập trung vào chế biến thực phẩm, thách thức là phân loại các loại thực phẩm như chưa qua chế biến, chế biến tối thiểu, chế biến và siêu chế biến”
Một hạn chế của nghiên cứu là các trường hợp sa sút trí tuệ được xác định bằng cách xem hồ sơ bệnh viện và sổ đăng ký tử vong thay vì dữ liệu chăm sóc ban đầu, vì vậy các trường hợp nhẹ hơn có thể đã bị bỏ qua.
Theo Scinece Daily