Gánh nặng bệnh tật do tiếp xúc với nhựa là gì?
Việc tiếp xúc với các hóa chất gây rối loạn nội tiết (EDC) thông qua việc sử dụng nhựa hàng ngày là nguyên nhân chính gây ra gánh nặng bệnh tật nói chung ở Hoa Kỳ và một phân tích quy mô lớn cho thấy chi phí liên quan đối với xã hội lên tới hơn 1% tổng sản phẩm quốc nội. Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Nội tiết vào ngày 11 tháng 1, chỉ ra rằng kết hợp lại, gánh nặng bệnh tật do EDC được sử dụng trong sản xuất nhựa đã lên tới gần 250 tỷ USD chỉ riêng trong năm 2018.
Tác giả chính Leonardo Trasande, bác sĩ y khoa, nhận xét: “Các bệnh do nhựa gây ra kéo dài suốt cuộc đời từ sinh non đến béo phì, bệnh tim và ung thư.”
Ông nói: “Nghiên cứu của chúng tôi thúc đẩy nhu cầu giải quyết các hóa chất được sử dụng trong vật liệu nhựa thông qua các hiệp ước toàn cầu và các sáng kiến chính sách khác, để giảm các chi phí này cùng với việc giảm tiếp xúc với hóa chất.”
Đồng tác giả Michael Belliveau, Giám đốc điều hành của Defend Our Health ở Portland, đồng ý và nói: "Chúng ta có thể giảm các chi phí y tế này và tỷ lệ mắc các bệnh nội tiết mãn tính như tiểu đường và béo phì nếu chính phủ và các công ty ban hành các chính sách giảm thiểu phơi nhiễm với EDC để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường."
Nhựa có thể chứa bất kỳ một trong số các EDC, chẳng hạn như polybrominated diphenylethers trong chất phụ gia chống cháy, phthalate trong bao bì thực phẩm, bisphenol trong lớp lót hộp, và các chất perfluoroalkyl và polyfluoroalkyl (PFAS) trong dụng cụ nấu ăn chống dính. Những hóa chất này đã được chứng minh là có khả năng lọc và làm xáo trộn hệ thống hormone của cơ thể, làm tăng nguy cơ ung thư, tiểu đường, rối loạn sinh sản, suy giảm thần kinh trong quá trình phát triển của thai nhi và trẻ em, thậm chí tử vong.
Vào tháng 3 năm 2022, Hội đồng Môi trường Liên Hợp Quốc đã cam kết ký một hiệp ước nhựa toàn cầu nhằm “chấm dứt ô nhiễm nhựa và xây dựng một thỏa thuận ràng buộc về mặt pháp lý quốc tế vào năm 2024” nhằm “giải quyết toàn bộ vòng đời của nhựa, bao gồm cả sản xuất, thiết kế và xử lý nhựa”.
Giảm thiểu phơi nhiễm EDC
Nhưng ngày nay các bác sĩ có thể nói gì với bệnh nhân để giúp họ giảm tiếp xúc với EDC?
Trasande nói rằng: “Có những bước an toàn và đơn giản mà mọi người có thể thực hiện để hạn chế tiếp xúc với các hóa chất đáng lo ngại nhất.”
Điều này có thể đạt được một phần bằng cách giảm thiểu việc sử dụng nhựa ở mức cần thiết. "Ví dụ: khi ở nhà, hãy sử dụng thủy tinh hoặc thép không gỉ" thay vì chai hoặc hộp nhựa.
Trasande nói: “Đặc biệt, tránh sử dụng nhựa trong lò vi sóng là điều quan trọng, ngay cả khi hộp đựng ghi rằng nó an toàn với lò vi sóng."
Ông cảnh báo rằng: "Nhiều hóa chất được sử dụng trong nhựa không có liên kết cộng hóa trị và nhiệt tạo điều kiện thuận lợi cho việc thẩm thấu vào thực phẩm. Các chất gây ô nhiễm cực nhỏ cũng có thể xâm nhập vào thực phẩm khi bạn cho nhựa vào lò vi sóng."
Trasande cũng đề nghị hạn chế tiêu thụ thực phẩm đóng hộp và tránh làm sạch hộp đựng thực phẩm bằng nhựa trong máy rửa chén.
Tính toán gánh nặng bệnh tật
Để đánh giá chính xác “sự cân bằng liên quan đến việc phụ thuộc liên tục vào sản xuất nhựa như một nguồn năng suất kinh tế”, các nhà nghiên cứu hiện tại đã tính toán gánh nặng bệnh tật và chi phí liên quan đến EDC được sử dụng trong vật liệu nhựa ở Hoa Kỳ vào năm 2018.
Dựa trên các phân tích được công bố trước đó, họ đã sử dụng các báo cáo ngành, ấn phẩm của các cơ quan quản lý trong nước và quốc tế cũng như các ấn phẩm được bình duyệt để xác định cách sử dụng từng loại EDC cũng như gánh nặng bệnh tật và khuyết tật có thể quy cho nó.
Sau đó, phần gánh nặng bệnh tật liên quan đến nhựa này được sử dụng để tính toán ước tính chi phí cập nhật cho mỗi EDC, dựa trên giả định rằng gánh nặng bệnh tật tỷ lệ thuận với mức độ phơi nhiễm của nó.
Sau đó, các nhà nghiên cứu ước tính rằng tổng gánh nặng bệnh tật do nhựa gây ra ở Hoa Kỳ vào năm 2018 đã khiến quốc gia này thiệt hại 249 tỷ USD, tương đương 1,22% tổng sản phẩm quốc nội.
Hơn nữa, gánh nặng bệnh tật do nhựa gây ra trị giá 1,02 tỷ USD có liên quan đến việc phơi nhiễm bisphenol A, chất này có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe đối với hệ thống miễn dịch; tiếp theo là 66,7 tỷ USD do phthalates, có liên quan đến sinh non, giảm số lượng tinh trùng và béo phì ở trẻ em; và 22,4 tỷ USD do PD, có liên quan đến suy thận và tiểu đường thai kỳ.
*Ghi chú:
- EDC (endocrine-disrupting chemicals): hóa chất gây rối loạn nội tiết
- PFAS (Per- and Polyfluorinated Substances): là một loại chất dùng để tăng khả năng chống nước và chống dính, thường có trong hộp đựng thực phẩm, thuốc tẩy và vải không thấm nước,…gây bệnh thận, ung thư.