Thức ăn nhanh có hại cho bạn không?
Thuật ngữ “thức ăn nhanh” thường đề cập đến thực phẩm mà mọi người dự định tiêu thụ nhanh chóng, tại chỗ hoặc bên ngoài nơi bán. Có rất nhiều bằng chứng được nghiên cứu kỹ lưỡng cho thấy những tác động tiêu cực khác nhau đối với sức khỏe của việc ăn quá nhiều thức ăn nhanh, trong cả ngắn hạn và dài hạn.
Nhiều cơ sở bán đồ ăn nhanh hiện đã liệt kê ra số lượng calo mà mỗi món đó chứa. Tuy nhiên, đây chỉ là một phần để xem xét liệu nó có tốt cho sức khỏe hay không.
Thức ăn nhanh thường nghèo về mặt dinh dưỡng. Theo một đánh giá năm 2015, nó chứa nhiều đường, muối, chất béo bão hòa hoặc chất béo chuyển hóa, nhiều chất bảo quản và thành phần đã qua chế biến. Nó cũng thiếu một số chất dinh dưỡng có lợi.
Tuy nhiên, không phải tất cả thức ăn nhanh đều có tác động tiêu cực.
Tác động ngắn hạn
Thức ăn nhanh thường chứa nhiều đường, muối và chất béo bão hòa hoặc chất béo chuyển hóa. Phản ứng của cơ thể với những chất này dẫn đến một loạt các tác động ngắn hạn khi ăn thức ăn nhanh.
- Tăng lượng đường trong máu
Thức ăn nhanh khiến lượng đường trong máu tăng vọt nhanh chóng do chứa nhiều carbohydrate tinh chế và đường bổ sung, gây ra sự tăng đột biến insulin. Điều này có thể khiến mọi người cảm thấy mệt mỏi. Insulin thúc đẩy cảm giác đói hơn nữa trong một thời gian ngắn sau bữa ăn.
- Huyết áp
Một nghiên cứu nhỏ năm 2016 cho thấy rằng tiêu thụ lượng muối cao có thể ngay lập tức ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các mạch máu của một người. Lượng natri dư thừa cũng có liên quan đến việc giữ nước quá nhiều trong cơ thể.
- Tăng viêm
Một khẩu phần thức ăn nhanh có thể làm tăng tình trạng viêm khắp cơ thể. Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy một bữa ăn nhanh chứa nhiều chất béo bão hòa làm tăng tình trạng viêm đường thở ở những người mắc bệnh hen suyễn. Tình trạng viêm này hoạt động như một yếu tố kích hoạt các cơn hen suyễn.
- Ảnh hưởng đến lượng chất dinh dưỡng tốt
Thức ăn nhanh thường không chứa trái cây tươi và rau quả. Nếu một người ăn thức ăn nhanh thường xuyên, họ khó có thể đạt được mức tiêu thụ được khuyến nghị hàng ngày là ít nhất 5 phần trái cây và rau quả. Họ cũng có thể gặp khó khăn trong việc đạt được lượng chất xơ lý tưởng là 28 gam mỗi ngày, theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ.
- Ăn uống vô độ
Thức ăn nhanh rất ngon miệng, có nghĩa là chúng ta sẽ ăn chúng nhanh chóng trong miệng và không cần nhai nhiều. Do đó, nó kích hoạt các trung tâm khen thưởng trong não một cách nhanh chóng.
Sự kết hợp này huấn luyện khẩu vị của chúng ta, làm chúng ta thích các loại thực phẩm đã qua chế biến và có tính kích thích cao, giảm ham muốn đối với các loại thực phẩm tươi, nguyên hạt.
Nghiên cứu từ 2018 và các nghiên cứu trước đây đã gợi ý mối liên hệ giữa việc tiêu thụ thức ăn nhanh và tỷ lệ nghiện thực phẩm đối với những món ăn ít chất dinh dưỡng này.
Tác động lâu dài
Có rất nhiều bằng chứng được nghiên cứu kỹ lưỡng cho thấy việc thường xuyên ăn thức ăn nhanh có thể gây hại cho sức khỏe.
Một nghiên cứu năm 2015 đã xác định những tác động đôi khi không thể khắc phục được của việc ăn thức ăn nhanh. Những rủi ro như vậy bao gồm béo phì, kháng insulin, tiểu đường tuýp 2 và các tình trạng tim mạch khác.
Điều này là do hầu hết thức ăn nhanh có nhiều đường, muối, chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, các thành phần đã qua chế biến và calo. Nó cũng thường ít chất chống oxy hóa, chất xơ và nhiều chất dinh dưỡng khác.
- Hệ thống tiêu hóa
Nhiều bữa ăn nhanh rất ít chất xơ. Các bác sĩ liên kết chế độ ăn ít chất xơ với nguy cơ cao mắc các bệnh tiêu hóa như táo bón và bệnh túi thừa, cũng như giảm vi khuẩn có lợi cho đường ruột.
- Miễn dịch và viêm nhiễm
Một đánh giá năm 2019 đã kiểm tra tác động của chế độ ăn phương Tây đối với hệ thống miễn dịch của một người. Chế độ ăn uống này chỉ bao gồm một lượng lớn đường, muối và chất béo bão hòa từ một số nguồn.
Các tác giả lưu ý rằng chế độ ăn phương Tây có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm cao hơn, kiểm soát nhiễm trùng thấp hơn, tỷ lệ ung thư cao hơn, nguy cơ mắc bệnh dị ứng và bệnh tự viêm cao hơn.
- Trí nhớ và học tập
Một bài báo năm 2020 cho thấy mối liên hệ giữa chế độ ăn không cân bằng điển hình của thức ăn nhanh là giàu chất béo bão hòa, carbohydrate đơn giản với khả năng ghi nhớ và học tập kém hơn. Chế độ ăn uống kiểu này cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và bệnh Parkinson.
- Dị ứng
Trong một đánh giá năm 2018, các tác giả đã thiết lập mối liên hệ giữa việc tiêu thụ thức ăn nhanh và sự gia tăng bệnh hen suyễn, viêm giác mạc và bệnh chàm.
- Bệnh tim
FDA Hoa Kỳ cho biết rằng chế độ ăn nhiều muối thường làm tăng huyết áp, khiến một người dễ bị đau tim, đột quỵ, bệnh thận hoặc bệnh tim.
Họ cũng lưu ý rằng chế độ ăn nhiều chất béo chuyển hóa làm tăng lượng lipoprotein mật độ thấp hoặc cholesterol “xấu” và giảm lượng lipoprotein mật độ cao hoặc cholesterol “tốt”. Điều này có nghĩa là một người có nhiều khả năng phát triển bệnh tim.
- Béo phì
Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ chỉ ra rằng thức ăn nhanh điển hình chứa một lượng calo rất cao. Nếu một người ăn nhiều calo hơn mức đốt cháy mỗi ngày, họ sẽ tăng cân, có thể dẫn đến béo phì.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC Hoa Kỳ), béo phì làm tăng nguy cơ phát triển một loạt các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng.
- Giáo dục
Một hậu quả khác của việc những người trẻ tuổi thường xuyên ăn thức ăn nhanh là họ vô tình thiếu hiểu biết về chuẩn bị bữa ăn cơ bản, nấu ăn và ăn uống lành mạnh.
Theo thời gian, điều này kéo dài sự phụ thuộc vào thức ăn nhanh và mọi người có thể không học cách chuẩn bị thức ăn lành mạnh và cân bằng tại nhà. Tiêu thụ các bữa ăn lành mạnh có thể hỗ trợ sức khỏe lâu dài trong suốt cuộc đời của họ.
Ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần
Ăn nhiều đồ ăn nhanh cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và khiến họ dễ bị trầm cảm và lo lắng.
Một nghiên cứu năm 2021 đã so sánh dữ liệu từ 322 nam và 322 nữ từ 30 tuổi trở lên. Họ tìm thấy mối liên hệ giữa thực phẩm lành mạnh như rau xanh, các loại hạt, cá với tâm trạng tích cực, trong khi đối với thức ăn nhanh thì ngược lại. Ngoài ra, phụ nữ cho biết có nhiều mối liên hệ tiêu cực hơn với đồ ăn nhanh so với nam giới.
Tóm lại
Thức ăn nhanh có xu hướng chứa nhiều muối, đường, chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, calo, chất bảo quản và các thành phần đã qua chế biến. Rất nhiều nghiên cứu được tiến hành kỹ lưỡng đã chứng minh những tác động tiêu cực đến sức khỏe của việc tiêu thụ quá nhiều các thành phần thực phẩm này.
Trong ngắn hạn, thức ăn nhanh tác động đến lượng đường trong máu và huyết áp, làm tăng tình trạng viêm, và có thể là không ăn đủ chất dinh dưỡng cần thiết. Về lâu dài, chế độ ăn nhiều thức ăn nhanh có thể dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa, miễn dịch, viêm nhiễm, sức khỏe tim mạch, béo phì, v.v.
Tuy nhiên, không phải tất cả đồ ăn nhanh đều xấu. Một số món trong thực đơn có thể ít những chất này hơn những món khác, trong khi một số cửa hàng thức ăn nhanh có thể cung cấp nhiều lựa chọn lành mạnh hơn.
Để giữ gìn sức khỏe, một người nên cố gắng xác định các loại thức ăn nhanh có chứa ít muối, chất béo, đường và tổng lượng carbohydrate, và thường cố gắng hạn chế lượng thức ăn nhanh mà mình tiêu thụ.
Theo Medical News Today