Sốt: Những điều bạn cần biết

Medical News Today

Ngày 05 tháng 05 năm 2020

Sốt: Những điều bạn cần biết

 

Một người bị sốt nếu nhiệt độ cơ thể của họ tăng cao hơn mức bình thường 36-37°C. Đó là một dấu hiệu thường thấy của nhiễm trùng.

Khi nhiệt độ cơ thể của một người tăng lên, họ có thể cảm thấy lạnh cho đến khi nó hết và ngừng tăng. Mọi người mô tả đây là cơn ớn lạnh.

Ăn uống, tập thể dục, ngủ, thời gian trong ngày và các yếu tố cá nhân cũng có thể ảnh hưởng đến nhiệt độ cơ thể.

Khi nhiễm trùng xảy ra, hệ thống miễn dịch sẽ khởi động một cuộc tấn công để cố gắng loại bỏ nguyên nhân gây ra nhiễm trùng. Nhiệt độ cơ thể cao hơn là bình thường và là một phần của phản ứng này.

Cơn sốt thường sẽ tự khỏi. Tuy nhiên, nếu nhiệt độ cơ thể tăng quá cao, đó có thể là triệu chứng của nhiễm trùng nặng, cần điều trị y tế. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc để hạ sốt.

Triệu chứng của sốt

Khi bị sốt, bạn cũng có thể có dấu hiệu sau:

• Rùng mình và cảm thấy lạnh
• Đổ mồ hôi
• Chán ăn
• Có dấu hiệu mất nước
• Tăng nhạy cảm với đau
• Thiếu năng lượng và cảm thấy buồn ngủ
• Khó tập trung

Nếu em bé bị sốt, họ có thể:

• Cảm thấy nóng khi chạm vào
• Má đỏ ửng
• Đổ mồ hôi hoặc khó chịu
• Khi bị sốt cao trẻ cũng có thể dễ bị kích thích, mê sảng và co giật.

Các triệu chứng nhiễm covid-19

Nếu một người bị sốt với ho khan, họ có thể có triệu chứng COVID-19.

Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) kêu gọi những người có các triệu chứng này ở nhà và tránh xa những người khác. Người này cũng nên đeo khăn che mặt nếu người khác ở gần.

Trong nhiều trường hợp, các triệu chứng sẽ cải thiện mà không cần điều trị chuyên khoa.

Tuy nhiên, nếu người bệnh cũng bị đau tức ngực dữ dội hoặc khó thở, họ nên yêu cầu trợ giúp y tế.

Đo nhiệt độ cơ thể

Để đo nhiệt độ, hầu hết mọi người hiện nay đều sử dụng nhiệt kế điện tử. Các chuyên gia không khuyến nghị sử dụng nhiệt kế thủy tinh, vì loại này có thể nguy hiểm. Một số người đo ở trán nhưng điều này có thể kém chính xác hơn.

Mọi người có thể đặt nhiệt kế dưới nách hoặc trong miệng.

Để sử dụng nhiệt kế điện tử:

• Vệ sinh đầu đo bằng nước lạnh và xà phòng, sau đó rửa sạch.
• Bật thiết bị.
• Đặt đầu đo dưới lưỡi và ngậm miệng lại. Hoặc, đặt nó dưới nách và kẹp chặt.
• Đợi cho đến khi có đèn flash hoặc nhiệt kế phát ra tiếng bíp.
• Sau đó đọc nhiệt độ trên nhiệt kế.

Nhiệt độ đo ở nách bình thường sẽ thấp hơn khoảng 0,3 đến 0,5°C so với nhiệt độ đo ở miệng.

Nếu từ 38°C trở lên, người đó đang bị sốt.

Khi nào thì nên lo lắng?

Các bác sĩ phân loại sốt theo thời gian mà cơn sốt kéo dài, xuất hiện rồi mất đi, và sốt cao bao nhiêu.

Mức độ nghiêm trọng

Hầu hết các chuyên gia coi nhiệt độ 38°C là sốt. Nhưng ở trẻ em điều này có thể thấp hơn 37,5°C.

Tăng thân nhiệt (Hyperpyrexia) có thể xảy ra khi nhiệt độ cơ thể tăng lên trên 41,1°C. Nếu không điều trị, điều này có thể dẫn đến các biến chứng.

Khoảng thời gian sốt

Có thể là:

• Cấp tính nếu nó kéo dài dưới 7 ngày
• Bán cấp nếu kéo dài đến 14 ngày
• Mãn tính hoặc kéo dài nếu nó kéo dài hơn 14 ngày

Sốt tồn tại trong nhiều ngày hoặc nhiều tuần mà không có lời giải thích được gọi là sốt không rõ nguồn gốc.

Điều trị

Sốt nhẹ là một phần của hệ miễn dịch phản ứng với vi khuẩn, virus và các mầm bệnh khác. Nó giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng.

Tuy nhiên nó làm bạn khó chịu và sốt cao đôi khi có thể dẫn đến các biến chứng.

Vì lý do này, đôi khi các bác sĩ có thể khuyên dùng thuốc hạ sốt để hạ nhiệt độ cơ thể.

Nếu một người đổ mồ hôi nhiều, họ có thể bị mất nước. Trong trường hợp này, họ nên tiêu thụ nhiều chất lỏng để ngăn ngừa biến chứng.

Điều trị nguyên nhân

Sốt là triệu chứng, không phải là bệnh.

Một bác sĩ có thể muốn thực hiện các xét nghiệm để xác định nguyên nhân. Nếu sốt do nhiễm vi khuẩn, họ có thể kê đơn thuốc kháng sinh.

Nếu sốt do nhiễm virus, bác sĩ có thể khuyên bạn nên sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) để giảm các triệu chứng. Thuốc kháng sinh sẽ không ngăn chặn được virus.

NSAIDs sẽ không hiệu quả nếu bị sốt do thời tiết nóng hoặc tập thể dục gắng sức kéo dài. Trong những trường hợp này, điều cần thiết là làm mát người xuống. Nếu họ bối rối hoặc bất tỉnh, cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.

COVID-19

Một người có triệu chứng COVID-19 có thể không cần điều trị y tế.

Tuy nhiên nếu họ bị đau tức ngực dữ dội và khó thở, họ có thể cần được điều trị tại bệnh viện.

Một số người sẽ cần máy thở để giúp họ thở.

Nguyên nhân gây sốt

Sốt có thể do các yếu tố khác nhau, bao gồm:

• Nhiễm trùng, như viêm họng liên cầu khuẩn, cúm, thủy đậu, viêm phổi hoặc COVID-19
• Viêm khớp dạng thấp
• Phản ứng phụ của một số loại thuốc
• Tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời, hoặc cháy nắng
• Say nắng do nhiệt độ môi trường cao hoặc tập thể dục gắng sức kéo dài
• Mất nước
• Bệnh bụi phổi silic, một loại bệnh phổi do tiếp xúc lâu dài với bụi silica
• Lạm dụng amphetamine
• Cai rượu

Trẻ em

Trẻ em có thân nhiệt cao có thể bị co giật do sốt. Có nhiều khả năng xảy ra từ 12 đến 18 tháng tuổi.

Chúng thường là kết quả của nhiễm trùng tai, viêm dạ dày ruột hoặc virus đường hô hấp và chúng thường không nghiêm trọng.

Ít phổ biến hơn, chúng có thể xuất phát từ một căn bệnh nghiêm trọng hơn như viêm màng não, nhiễm trùng thận hoặc viêm phổi.

Động kinh có thể xảy ra khi nhiệt độ cơ thể tăng nhanh.

Có hai loại co giật do sốt: co giật do sốt đơn giản và co giật do sốt phức tạp.

Co giật do sốt đơn giản

Loại động kinh do sốt này có thể kéo dài từ vài giây đến 15 phút. Tuy nhiên, nó thường kéo dài dưới 5 phút. Nó tái phát trong vòng 24 giờ.

Khoảng 80-85% co giật do sốt là loại này.

Nó thường liên quan đến toàn bộ cơ thể và các triệu chứng bao gồm:

• Cứng cơ thể
• Co giật ở cánh tay và chân
• Mất ý thức trong khi mắt vẫn mở

Cũng có thể có:

• Thở không đều
• Tiểu tiện, đại tiện hoặc cả hai
• Nôn

Co giật do sốt phức tạp

Loại động kinh do sốt này kéo dài hơn 15 phút, lặp lại thường xuyên hơn và có xu hướng chỉ ảnh hưởng đến một bộ phận của cơ thể, thay vì toàn bộ cơ thể.

Động kinh co giật do sốt phức tạp nghiêm trọng hơn co giật do sốt đơn giản.

Một đứa trẻ bị co giật do sốt phức tạp có nhiều khả năng gặp phải chứng động kinh khi chúng lớn lên.

Khi nào đi khám bác sĩ

Trong hầu hết các trường hợp, một đứa trẻ bị co giật đều nên đi khám bác sĩ. Bác sĩ có thể đề nghị kiểm soát thân nhiệt của trẻ bằng acetaminophen và đảm bảo rằng trẻ được uống nhiều nước.

Nếu cần thiết, họ cũng có thể kê toa thuốc chống co giật.

Chẩn đoán

Sốt là triệu chứng, không phải là bệnh. Một bác sĩ có thể chẩn đoán sốt bằng cách kiểm tra nhiệt độ cơ thể người, nhưng họ cũng cần chẩn đoán nguyên nhân gây sốt.

Để làm như vậy, họ sẽ kiểm tra cá nhân và hỏi về bất kỳ triệu chứng nào khác và bệnh sử của họ.

Nếu người này gần đây đã trải qua một nhiễm trùng khác, vừa mới phẫu thuật, hoặc nếu có đau hoặc sưng ở một khu vực, nó có thể chỉ ra loại nhiễm trùng nào có khả năng.

Để chẩn đoán, bác sĩ có thể đề nghị:

• Xét nghiệm máu
• Xét nghiệm nước tiểu
• Xét nghiệm hình ảnh

Việc điều trị mà họ kê đơn sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây sốt.

Phòng ngừa

Để ngăn ngừa sốt, mọi người nên làm theo các bước thông thường để giảm nguy cơ nhiễm trùng.

Bao gồm rửa tay thường xuyên và tránh xa những người không khỏe.

Ngăn chặn COVID-19

Để giảm rủi ro lây truyền hoặc nhiễm COVID-19, CDC khuyến nghị:

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước, ít nhất 20 giây mỗi lần
• Sử dụng chất khử trùng cho tay có chứa ít nhất 60% cồn trong trường hợp không có xà phòng và nước
• Không chạm tay vào mặt khi chưa rửa tay
• Mang khẩu trang hoặc vải che khi ở gần người khác, ngoại trừ trẻ em dưới 2 tuổi
• Làm sạch và khử trùng bề mặt thường xuyên
• Ho và hắt hơi vào khăn giấy, sau đó vứt khăn giấy và rửa tay
• Tránh tiếp xúc gần với những người không khỏe

Tóm lại

Sốt thường là triệu chứng của nhiễm trùng. Nó thường không phải là một nguyên nhân gây lo ngại, nhưng căn bệnh tiềm ẩn gây ra sốt có thể cần điều trị y tế.

Thông thường, sốt sẽ hết mà không cần chăm sóc y tế. Tuy nhiên, nếu một đứa trẻ hoặc một người lớn tuổi bị sốt và có các triệu chứng nghiêm trọng khác hoặc tình trạng xấu đi, hoặc nếu họ có một hệ miễn dịch yếu nên tìm kiếm sự trợ giúp y tế.

Nếu một người bị ho khan kèm với sốt, họ có thể bị COVID-19. Nếu bắt đầu cảm thấy khó thở thì nên yêu cầu trợ giúp khẩn cấp.

 

Nguồn: Medical News Today