Chế độ ăn Địa Trung Hải có liên quan đến việc giảm một phần năm nguy cơ tử vong sớm ở phụ nữ
Các nhà nghiên cứu từ Bệnh viện Brigham and Women's đã xác định và đánh giá các cơ chế cơ bản có thể giải thích cho việc chế độ ăn Địa Trung Hải giúp giảm 23% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân đối với phụ nữ Mỹ.
Lợi ích sức khỏe của chế độ ăn Địa Trung Hải đã được báo cáo trong nhiều nghiên cứu, nhưng dữ liệu dài hạn về tác động của nó đối với phụ nữ Mỹ còn hạn chế và ít hiểu biết về lý do tại sao chế độ ăn này có thể làm giảm nguy cơ tử vong. Trong một nghiên cứu mới theo dõi hơn 25.000 phụ nữ Mỹ ban đầu khỏe mạnh trong tối đa 25 năm, các nhà nghiên cứu từ Bệnh viện Brigham and Women's, một thành viên sáng lập của hệ thống chăm sóc sức khỏe Mass General Brigham, phát hiện ra rằng những người tham gia ăn nhiều chế độ ăn Địa Trung Hải có nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân thấp hơn tới 23%, với lợi ích cho cả tử vong do ung thư và tử vong do tim mạch. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng về những thay đổi sinh học có thể giúp giải thích lý do tại sao: họ phát hiện ra những thay đổi trong các dấu ấn sinh học của quá trình trao đổi chất, tình trạng viêm, kháng insulin, v.v. Kết quả được công bố trên tạp chí y khoa JAMA.
Samia Mora, Tiến sĩ Y khoa, bác sĩ tim mạch và giám đốc Trung tâm Chuyển hóa Lipid tại Brigham cho biết:
"Đối với những phụ nữ muốn sống lâu hơn, nghiên cứu của chúng tôi cho biết hãy chú ý đến chế độ ăn uống của bạn! Tin tốt là việc tuân theo chế độ ăn Địa Trung Hải có thể giúp giảm khoảng một phần tư nguy cơ tử vong trong hơn 25 năm, có lợi cho cả ung thư và tử vong do tim mạch, nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ (và nam giới) tại Mỹ và trên toàn cầu."
Chế độ ăn Địa Trung Hải là chế độ ăn đa dạng dựa trên thực vật, giàu thực vật (các loại hạt, hạt giống, trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu). Chất béo chính là dầu ô liu (thường là dầu ô liu nguyên chất) và chế độ ăn này cũng bao gồm lượng cá, gia cầm, sữa, trứng và rượu vừa phải, và hạn chế tiêu thụ thịt, đồ ngọt và thực phẩm chế biến.
Nghiên cứu hiện tại đã điều tra lợi ích lâu dài của việc tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải ở nhóm dân số Mỹ được tuyển chọn như một phần của Nghiên cứu Sức khỏe Phụ nữ và khám phá các cơ chế sinh học có thể giải thích những lợi ích sức khỏe của chế độ ăn này. Các nhà nghiên cứu đã đánh giá một nhóm gồm khoảng 40 dấu ấn sinh học đại diện cho nhiều con đường sinh học và các yếu tố rủi ro lâm sàng.
Các dấu hiệu sinh học của quá trình chuyển hóa và tình trạng viêm là những yếu tố đóng góp lớn nhất, tiếp theo là lipoprotein (là một chất do chất béo (lipid) và chất đạm (protein) tạo thành) giàu triglyceride (chất béo trung tính luôn có ở trong máu do thức ăn chuyển hóa mỗi ngày và gan tạo ra), béo phì và kháng insulin. Các con đường sinh học khác liên quan đến axit amin chuỗi nhánh, lipoprotein tỷ trọng cao, lipoprotein tỷ trọng thấp, các biện pháp đo lượng đường trong máu và tăng huyết áp có những đóng góp nhỏ hơn.
Shafqat Ahmad, Tiến sĩ, phó giáo sư dịch tễ học tại Đại học Uppsala Thụy Điển và là nhà nghiên cứu tại Trung tâm chuyển hóa lipid và Khoa y học dự phòng tại Brigham cho biết:
"Nghiên cứu của chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết quan trọng về sức khỏe cộng đồng: ngay cả những thay đổi nhỏ trong các yếu tố rủi ro đã được xác định đối với các bệnh chuyển hóa -- đặc biệt là những yếu tố liên quan đến chất chuyển hóa phân tử nhỏ, tình trạng viêm, lipoprotein giàu triglyceride, béo phì và kháng insulin -- cũng có thể mang lại lợi ích đáng kể trong dài hạn khi áp dụng chế độ ăn Địa Trung Hải. Phát hiện này nhấn mạnh tiềm năng khuyến khích thói quen ăn uống lành mạnh hơn để giảm nguy cơ tử vong nói chung."
Nghiên cứu hiện tại xác định các con đường sinh học quan trọng có thể giúp giải thích rủi ro tử vong do mọi nguyên nhân. Tuy nhiên, các tác giả lưu ý một số hạn chế chính, bao gồm nghiên cứu chỉ giới hạn ở những chuyên gia y tế nữ trung niên và lớn tuổi có trình độ học vấn cao, chủ yếu là người da trắng và không phải gốc Tây Ban Nha. Nghiên cứu dựa trên bảng câu hỏi về tần suất ăn uống và các biện pháp tự báo cáo khác, chẳng hạn như chiều cao, cân nặng và huyết áp. Nhưng điểm mạnh của nghiên cứu bao gồm quy mô lớn và thời gian theo dõi dài. Các tác giả cũng lưu ý rằng khi khái niệm về chế độ ăn Địa Trung Hải trở nên phổ biến, chế độ ăn này đã được điều chỉnh ở các quốc gia và nền văn hóa khác nhau.
Mora cho biết: " Các chuyên gia y tế đã nhận ra lợi ích sức khỏe của chế độ ăn Địa Trung Hải và nghiên cứu của chúng tôi cung cấp cái nhìn sâu sắc về lý do tại sao chế độ ăn này có thể có lợi như vậy. Các chính sách y tế công cộng nên thúc đẩy các đặc tính dinh dưỡng lành mạnh của chế độ ăn Địa Trung Hải và ngăn chặn những thay đổi không lành mạnh."